Oecophylla longinoda
African Weaver ant
Afrykańskie mrówki tkaczki
Rodzina | Family: | Formicidae |
Podrodzina | Subfamily: | Formicinae |
Plemię | Tribe: | Oecophyllini |
Rodzaj | Genus: | Oecophylla |
Gatunek | Species: | O. longinoda |
Oecophylla longinoda photo gallery
Opis / Description of Oecophylla longinoda
Oecophylla longinoda (Latreille, 1802) to jeden z trzech współcześnie żyjących gatunków z rodzaju Oecophylla, należącego do podrodziny Formicinae. Występuje w następujących krajach: Angola, Benin, Burkina Faso, Burundi, Czad, Etiopia, Gabon, Gambia, Ghana, Gwinea, Gwinea Bissau, Gwinea Równikowa, Kamerun, Kenia, Kongo, Liberia, Malawi, Mali, Mozambik, Niger, Nigeria, Republika Środkowej Afryki, RPA, Rwanda, Senegal, Sierra Leone, Sudan, Sudan Południowy, Tanzania, Togo, Uganda, Wybrzeże Kości Słoniowej, Wyspy Świętego Tomasza i Książęca, Zambia, Zimbabwe.
Oecophylla longinoda należą do tzw. mrówek tkaczek (podobnie jak występujące w Azji i Australii O. smaragdina (Fabricius, 1775)), czyli takich, które wykorzystują przędzę larw będących w ostatnim stadium rozwoju do budowy swoich gniazd. Zjawisko to występuje pośród wszystkich przedstawicieli rodzaju Oecophylla, u części gatunków Polyrhachis (np. Polyrhachis dives (Smith, 1857)) oraz w trzech podrodzajach rodzaju Camponotus: Karavaievia, Dendromyrmex i Myrmobrachys (do którego należy Camponotus brasiliensis (Mayr, 1862)). Oecophylla longinoda żyją wyłącznie w nadrzewnych gniazdach, zbudowanych z pozlepianych żywych liści. Dorosłe kolonie są bardzo duże i mogą zajmować setki gniazd na wielu drzewach (Ledoux 1950).
U tego gatunku występują dwie podkasty robotnic: minor (mniejsze) i major (większe), między którymi nielicznie występują formy pośrednie. Dla porównania, u Messor barbarus (Linnaeus, 1767), mrówki żniwiarki z południa Europy, między największymi a najmniejszymi robotnicami pojawiają się bardzo często robotnice o pośrednich wymiarach ciała, przez co u tego gatunku niemożliwe jest jednoznaczne przypisanie do danej mrówki miana minor lub major. U O. longinoda mniejsze robotnice przebywają w gnieździe lub w jego najbliżej okolicy, opiekując się królową i potomstwem, oraz trzymając larwy przy budowie gniazda. Zdobywanie pożywienia lub przyciąganie do siebie liści to zadania wykonywane przeważnie przez robotnice major (Weber 1949; Ledoux 1950). Podobny schemat polietyzmu, czyli podziału pracy, wykazuje Daceton armigerum (Latreille, 1802), którego to najmniejsze robotnice prawie całkowicie ograniczają się do opieki nad królową i potomstwem (Wilson 1962). Taki typ nazywany jest polietyzmem kastowym.
Jednym ze źródeł pożywienia dla O. longinoda jest spadź pluskwiaków. Jednak te mrówki są także drapieżnikami polującymi na owady oraz zbierającymi nawet martwe kręgowce. W ich gniazdach znajdowano szczątki węży, jaszczurek, ptaków i nietoperzy (Wojtusiak i in. 1995).
Oecophylla longinoda (Latreille, 1802) is one of three extant species of the genus Oecophylla, belonging to the subfamily Formicinae. It is found in Angola, Benin, Burkina Faso, Burundi, Chad, Ethiopia, Gabon, Gambia, Ghana, Guinea, Guinea-Bissau, Equatorial Guinea, Cameroon, Kenya, Congo, Liberia, Malawi, Mali, Mozambique, Niger, Nigeria, South Africa, Rwanda, Senegal, Sierra Leone, Sudan, South Sudan, Tanzania, Togo, Uganda, Côte d’Ivoire, São Tomé and Príncipe, Zambia, Zimbabwe.
Oecophylla longinoda belong to the so-called weaver ants (similar to O. smaragdina (Fabricius, 1775) found in Asia and Australia), so they use the yarn of larvae in the last stage of development to build their nests. This phenomenon occurs among all members of the genus Oecophylla, in some species of Polyrhachis (e.g. Polyrhachis dives (Smith, 1857)) and in three subgenera of the genus Camponotus: Karavaievia, Dendromyrmex and Myrmobrachys (to which Camponotus brasiliensis (Mayr, 1862) belongs). Oecophylla longinoda live exclusively in arboreal nests made of living leaves. Adult colonies are very large and can occupy hundreds of nests on many trees (Ledoux 1950).
In this species, there are two subcastes of workers: minor (smaller) and major (larger), with few intermediate forms between them. In comparison, in Messor barbarus (Linnaeus, 1767), a harvester ant from southern Europe, workers of intermediate body size appear very frequently between the largest and smallest workers, making it impossible in this species to assign a minor or major to a given ant. In O. longinoda, the smaller workers stay in or near the nest, taking care of the queen and offspring, and keeping the larvae for nest construction. Gaining food or attaching leaves to each other are tasks mostly performed by major workers (Weber 1949b; Ledoux 1950). A similar pattern of polyethism, or division of labor, is exhibited by Daceton armigerum (Latreille, 1802), of which the smallest workers are almost entirely restricted to caring for the queen and offspring (Wilson 1962). Such a type is called caste polyethism.
One food source for O. longinoda is bug honeydew. However, these ants are also predators that hunt insects and even collect dead vertebrates. Remains of snakes, lizards, birds and bats have been found in their nests (Wojtusiak et al. 1995)
Bibliografia / References
- Ledoux, 1950. Recgerche sur la biologie de la fourmi fileuse (Oecophylla longinoda Latr.). Annales des Sciences Naturelles, (11)12(3 – 4): 313 – 461
- Weber, 1949. The Functional Significance of Dimorphism in the African Ant, Oecophylla. Ecology 30(3):397-400.
- Wilson 1962. Behavior of Daceton armigerum (Latrelle), with a classification of self-grooming movements in ants. Bulletin of the Museum of Compative Zoology, Harvard, 127(7): 403-422.
- Wojtusiak et al. 1995. Capture and retrieval of very large prey by workers of the African weaver ant, Oecophylla longinoda (Latreille 1802)